Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Polskie Towarzystwo Pedagogiczne zapraszają na konferencję popularnonaukową „Losy nauczycieli polskich w czasie II wojny światowej: ogląd historyczno-prawny i współczesne wyzwania pedagogiczne”. Wydarzenie odbędzie się 5 października br. w siedzibie MIIWŚ w Gdańsku. Udział w konferencji jest bezpłatny.
Podczas organizowanej w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku konferencji popularnonaukowej, tragiczne losy polskich nauczycieli po 1 września 1939 r. zostaną przedstawione na wybranych przykładach w kontekście historycznym i prawnym.
Obraz ten zostanie uzupełniony o historyczno-pedagogiczną refleksję nad dotychczasowymi doświadczeniami oraz współczesnymi wyzwaniami w obszarze potrzeby konsekwentnego uwrażliwiania na kształtowanie tożsamości młodego pokolenia Polaków. Tożsamości, której istotnym aspektem jest pamięć o przodkach poddanych totalitarnemu terrorowi i poległych za przywiązanie do polskości.
W konferencji wezmą udział specjaliści, naukowcy i badacze z instytucji tj. Muzeum II Światowej w Gdańsku, Academia Ignatianum w Krakowie, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolski, Instytut Pamięci Narodowej, Uniwersytet Śląski w Cieszynie, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
Konferencję uroczyście otworzą: dr hab. Grzegorz Berendt, prof. UG, p.o. dyrektor MIIWŚ, dr hab. Piotr Kostyło, prof. UKW, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego oraz Jerzy Walczak syn prof. Mariana Walczaka. Referat otwierający panel II konferencji będzie poświęcony postaci prof. Mariana Walczaka (1923–2020). W ten sposób uczestnicy konferencji wyrażają swoje uznanie dla niestrudzonego badacza strat osobowych środowiska polskich nauczycieli w czasie II wojny światowej.
Jesienią 1939 r., równolegle z podbojem ziem Rzeczpospolitej, Niemcy rozpoczęli realizację planu eksterminacji polskich elit oraz depolonizacji, germanizacji i wyniszczania pozostałej części narodu. Polaków mordowano z powodu ich przynależności narodowej. Wśród ofiar wojennego i okupacyjnego terroru w pierwszych miesiącach po agresji III Rzeszy i ZSRS szczególne miejsce zajmuje elita państwa polskiego, w tym nauczyciele. W oczach okupantów było to środowisko zagrażające budowaniu niemieckiej „przestrzeni życiowej” i utrwalaniu sowieckiej rzeczywistości komunistycznej. Planową i systematyczną eksterminację bezpośrednią elit prowadzono z największą brutalnością pod dyktando rozkazu Hitlera o „zabijaniu bez litości i pardonu”. Na ziemiach okupowanych przez Niemców zmierzała ona do „politycznego oczyszczania gruntu” (politische Flurbereinigung) i „odpolszczania” (Entpolonisierung). Natomiast na obszarze zajętym przez Sowietów fizyczną likwidację przedstawicieli polskich elit prowadzono pod hasłami walki ze „szpiegami”, „burżuazyjną Polską” i „wrogami klasowymi”. W obu wypadkach zagłada przywódczego żywiołu służyła pozbawieniu Polaków tożsamości kulturowej i narodowej.
